Nuummi Eqqumiitsulianik Saqqummersitsiviup Sermitsiaq pillugu Anne-Birthe Hovep (1951-2012) naqitamik suliai 14-it katersugaatigivai. Ukioq 2000-imeersuupput, Svend Jungemit pigineqartumi Hotel Nuujusimasumi pinnersaataasut ilagisimallugit. Pinnersaataasut ilagisimavaattaaq kanngussammik assiliarujussuit taaneqartut ”Unnuap Tulugai” – taakku aamma Nuummi Eqqumiitsulianik Saqqummersitsiviup katersugaatigai. Hotel Nuummi aamma igalaaminermik pladeq angisooq sandblæsigaq pinnersaataasimavoq, paasisalli malilugit piuneerussimavoq, kiisalu Hotel Nuup isaariaani napasut kaajallallugit kanngussammik pinnersaateqarsimapput. Kanngussammik pinnersaasiat napasuniittu Hotel Nuujusimasup, ullumikkut kollegiaasup, isaariaani suli takuneqarsinnaapput. Pinnersaatit ivertitigaasimapput, ininik immikkoortiterisutut, immersuisutut, inillu iluinik nuannersumik misigisaqartitsinermik pilersitsisuusimallutik.
Qaqqarsuaq Sermitsiaq ilisarnaataavoq Nuummik qulangiisorlusooq – Nuummiillu qaqqaq taanna immikkorluinnaq iluseqarpoq. Iluseq taanna Kommuneqarfik Sermersuup aviisillu Sermitsiap ilisarnaatigaat. Qaqqaq postkortiniippoq illoqarfiullu assinganiilluni. Arlalippassuariarlugu assilialiarineqartarluni eqqumiitsulianullu ilanngussimasoq, Nuummillu ilisarnaataalluni.
Ukiup ataatsip ingerlanerani sapaatit tamaasa nalunaaqutaq qulinngoraangat Anne-Birthe Hovep Sermitsiaq nikorfaffimminit tassanerpiannguaq assilisarpaa. Assiliinermi assilialioriaaseq fotogravure atorlugu – tassa asseq kanngussak atorlugu suliarineqarsimasumut nuullugu, erroriarlugu tutsiffia qalipaatinik naqittakkanik naqitsivigineqarsinnaasoq – Anne-Birthe Hovep qaqqaq assigiinngitsunik qalipaaserlugu annoraaminermut naqissimavaa. Sermitsiaq nuiasumi allaaqqissumilu, aputeqarluni aputeqaranilu, assigiinngitsunillusooq iluseqarluni erserpoq. Assilisat ilai assigiipput naqitamilli qalipanneri assigiinngitsuullutik. Qalipaatit taarseraanneri ataatsimut isigigaanni soorlumi qulliit qaammaqattaartut, assilisarli taannaajuarluni.
Anne-Birthe Hovep suliarpassuami amerlanersaat Kalaallit Nunaannit isumassarsiarai. Eqqumiitsuliorneq pillugu atuagassiaq Neriusaaq 3/2005-imeersumi apersorneqarnermini oqarpoq eqqumiitsuliortoq nunalu imminnut sunneeqatigiittartut. “Uagut eqqumiitsuliortuusugut pinngitsoorata nunap najukkatta sunnertarpaatigut. Aammali tiguartarparput. Eqqumiitsuliorneq tassaavoq silarsuarmik tiguaaneq.”
Uani assilialiamini tulleriiaani – qaqqarsuaq Sermitsiaq – tigussaasutut aammali tigussaasuunngitsutut ilisarnaatitut Sermitsiaq tiguarluarsimavaa. Ukiuni tulliuttuni Sermitsiaq assigiinngitsuni tulleriiaanillu ilusilersuisarnermini atorpaa, sanaartukkat, kranersuit illoqarfillu Sermitsiartaqarlutik, assilialioriaaserlu fotogravure ilusilersuinermini periusaani ilaasimalluni. Tulleriiaanik assilialiai Nuup ilisarnaataanik takutitsisuupput, soorlu Lene Therkildsen Neriusaaq 2/2005imi allattoq, Anne-Birthe Hove qaqqarsuaq pillugu ataatsikkut peqqusaarerpasittumik oqqassaaringajattumillu qaqqap ilisarnaataanerata isumaa takutinniaraa. Uteqattaartumik Sermitsiaq assilialiaralugu qalipaatilinnik ilusilersorneqarpoq oqaluttuareqqinneqarlunilusooq; sunaluunniit ilivitsuusoq attugassaanngitsorlu attorneqarsinnaanngortinneqarsimasoq.
Taamatut uteqattaarlugu Sermitsiap ilisarnaatitut oqaluttuareqqinnera Anne-Birthe Hovep qanoq suleriaaseqartarsimaneranik ilisarnaataavortaaq. Paasisassarsiortuuvoq, eqqumiitsuliortutullu suliaqartarnermini uteqqiattumik, assigiinngitsuni tamani ilusilersuisarnermini itisiliilluni suliaqartarsimalluni. 90-ikkunni periuseq fotogravure suliaqartarnermini atulersimavaa. Piffissami tassani eqqumiitsuliornermik ilinniarfigisimasaani professori, 70-ikkunnili Grafisk Værkstedimi ilisarisimalersimasaa Eli Ponsaing, taamatut periuseq atorlugu ineriartortitsivoq. Maligassiuilluni suliaqartarnerata tiguartivilluni ilusilersueriaatsimut, pisinnaasaminullu ingerlatsinissaminut isumassarsisippaa.
Eli Ponsaingip ilusilersuinermik suliaqarnermini silarsuarmi annikitsuaraararsuit annertoorujussuillu eqaarsaatigisarsimavai – upperisarsiorfiunngitsumik. Assilialiornermini ilusilersuinerminilu periarfissat oqariartuutillu itisilersinnaajumallugit ilannguttarsimavai. Silarsuup angisoorsuup silarsuullu mikisunnguup akornanni pissanganartoqarnera Anne-Birthe Hovep Sermitsiaq pillugu eqqumiitsuliaani malugineqarsinnaavoq. Suniluunniit suliariniakkamini mikisualuttai allisillugillusooq, annertunerusumik ataneqartinniarlugit uteqqittarpai – qaqqap isikkuata sapaatip akunneranut allanngorarnera. Tamakkiisumik isiginissaa, qanoq inissisimanera isumaqarfigineralu immikkuualuttulluunniit takuniarlugit.
Kingumut qiviarnertut saqqummersitsineq ”Anne-Birthe Hove 1951-2012” Nuummi Eqqumiitsuliornermik Saqqummersitsivimmi saqqummersinneqassaaq 2016-imi juulip qulingata tungaanut. Tassani aamma Sermitsiamik tulleriiaartuliat amerlanerit takuneqarsinnaapput. Saqqummersitsinermik aaqqissuussisoq Rikke Diemer, Nordatlantens Brygge, Bornholms Kunstmuseum, aamma Anne-Birthe Hovep uigisimasaa Thomas Steensgaard suleqatigalugit saqqummersitsineq pilersinneqarpoq. 2016-imi ukiakkut atuakkiaq angisooq Anne-Birthe Hove suliaalu pillugit Milik Publishingimit saqqummersinneqassaaq.
”EQQUMIITSULIAP TUNULIAQUTAA – Anne-Birthe Hove” Stine Lundberg Hansenimit allaaserineqarsimavoq. 2016.
Anne-Birthe Hove pillugu paasisaqarnerorusukkuit uku atuarsinnaavatit:
”Anne-Birthe Hove” Anne-Marie Gjedde Olsenimit allanneqarsimasoq, Katuamit aamma Milik Publishingimit saqqummersinneqartoq (aamma Nuummi Eqqumiitsulianik Saqqummersitsivimmi pisiarineqarsinnaasoq)
”Anne-Birthe Hove 1951-2012” pillugu katalogi (Nuummi Eqqumiitsulianik Saqqummersitsivimmi pisiarineqarsinnaasoq)
”Grønlandske Streger – nyere grafik af Anne-Birthe Hove” Vejle Kunstmuseumimit katalogi
Eqqumiitsuliorneq aamma kulturi pillugu atuagassiaq Neriusaaq 3/2012: ”Anne-Birthe Hovep arsaanik ilisinermi oqalugiaat tallimanngorneq aggustip 31, 2012”
Eqqumiitsuliorneq aamma kulturi pillugu atuagassiaq Neriusaaq 2/2005: ”Eqqumiitsuliortoq uummammiulik” Lene Therkildsenimit allanneqarsimasoq
Eqqumiitsuliorneq aamma kulturi pillugu atuagassiaq Neriusaaq 3/2005: ”- silarsuaq tiguarlugu. Assilianik eqqumiitsuliortumik Anne-Birthe Hovemik apersuineq” Thorkild Kjærgaardimit allanneqarsimasoq
Eqqumiitsuliorneq aamma kulturi pillugu atuagassiaq Neriusaaq 3-4/1999: ”Tundraekspeditionen 1999” Ivan Burkalimit allanneqarsimasoq
Eqqumiitsuliorneq aamma kulturi pillugu atuagassiaq Neriusaaq 1/1998: ”Fotogravure i Norden og Nordisk grafriktriennale 1998 i Island” Ivan Burkalimit allanneqarsimasoq
Eqqumiitsuliorneq aamma kulturi pillugu atuagassiaq Neriusaaq 2/1995: ”Hove til Nationalmuseet” Birthe Haagenimit allanneqarsimasoq